Cây Rau Má

Tên tiếng Việt: Cây Rau má, Tích tuyết thảo, Liên tiền thảo.

Tên khoa học: Centella asiatica (L.) Urban

Họ: Hoa tán (Apiaceae)

Nguồn gốc:Chi Centella L. có khoảng 40 loài, phân bố ở Nam và Đông Nam châu Á như Ấn Độ, Sri Lanka, Trung Quốc, Indonesia và Malaysia cũng như Nam Phi và Madagascar. Nó có nguồn gốc từ các vùng ấm hơn của cả hai bán cầu.

Cây rau má 

     Đặc điểm hình thái của cây rau má

Dạng sống cỏ bò, thân mọc thẳng, thân non màu tía nhạt, thân già màu tía đậm hơn, có lông trắng và khía dọc nhỏ; có nhiều mấu, mỗi mấu phát triển thành một cây. Rễ chùm, màu trắng vàng. 

Lá mọc so le, nhưng thường tụ hợp 2-5 lá ở một mấu; có cuống dài, phiến hình thận hay tròn, mép khía tai bèo. Gân lá kiểu chân vịt, 6-8 gân nổi rõ ở mặt dưới. Bẹ lá dài 7-14 mm, có gân dọc màu xanh, mặt trong màu trắng, mặt ngoài hơi tím.

Cụm hoa tán đơn gồm 3 hoa mọc trên trục phát hoa hình trụ, dài 5-13 mm, màu xanh tím, đậm hơn ở gốc, có nhiều lông trắng mịn, mảnh. Tán có 2 lá bắc, màu xanh, có sọc tía, đậm hơn ở gốc lá, có lông mịn và tồn tại cùng quả. Hoa đều, lưỡng tính. Tràng hoa gồm 5 cánh hoa rời, đều, màu tím nhạt, hình trứng, đỉnh cong vào phía trong. Cánh hoa hình tam giác hoặc trái xoan. Nhị có chỉ nhị ngắn, bao phấn hình mắt chim; bầu hình cầu. Bộ nhụy gồm 2 lá noãn, bầu dưới 2 ô, dẹp, đáy hình tim, đầu bằng, màu đỏ tía, có nhiều lông trắng. Quả bế đôi, hình tim, đầu bằng, hai bên bị ép dẹp, dài 3,5-3,7 mm, rộng 3,5-4 mm, màu xanh phớt tía, có gân dọc màu hồng tía và lông mịn; cắt ngang gồm 2 phần quả có hình tam giác, mỗi phần quả có 10-12 cạnh lồi. Hạt màu trắng, hình bán nguyệt, đường kính 1,5-2 mm.

Cây rau má thân màu xanh lục và tía nhạt, rễ chùm màu trắng

      Đặc điểm sinh thái của cây rau má

Rau Má là cây ưa sáng, sinh trưởng và phát triển với tốc độ nhanh mạnh. Cây dễ thích nghi, không kén chọn môi trường và sức sống cao. Cây dễ trồng, dễ chăm sóc, thích hợp với đất tơi xốp, ẩm, nhiều mùn. Cây có thể được nhân giống bằng cách gieo hạt hoặc tách nhánh.

      Ứng dụng và công dụng của cây rau má

Cây Rau Má thường được trồng làm kiểng, trồng thủy sinh trong các chậu, lọ thủy tinh, chậu đất, trồng ven ao hồ, bể cá, tạo tiểu cảnh nước cho sân vườn biệt thự, quán cafe, nhà hàng… Rau Má còn có thể trồng phối kết với cây dương xỉ hay trồng xen với các loại súng, sen thủy sinh khác… Cây thích hợp cho trang trí những ngôi nhà mới xây vì chúng giúp thanh lọc không khí, hút đi khí clo gây mùi hôi làm cho môi trường trong lành hơn.

Cây rau má được trồng trong lọ thủy tinh để bàn làm việc  

Cây rau má trồng dưới nước tạo tiểu cảnh

     Công dụng của cây rau má

 - Theo y học cổ đại: Rau má chữa sốt, đan độc, mụn nhọt, bệnh gan vàng da, thổ huyết, chảy máu cam, táo bón, tả lỵ, tiểu tiện rắt buốt, khí hư bạch đới, mất sữa, sắc với cây mào gà chữa vàng da. Cao rau má điều trị các vết thương nhiễm bẩn, điều trị bỏng.

 - Theo y học hiện đại:Nhiều nghiên cứu đã cho thấy những lợi ích sức khỏe quan trọng như chữa lành vết thương, kháng khuẩn, tăng cường trí nhớ, chống oxy hóa và các hoạt động bảo vệ thần kinh.

Rau má còn là một thực phẩm, một loại rau mát lành có thể dùng làm rau sống, nấu canh ngon mát ngày hè.